- دوشنبه ۲۰ آذر ۹۶
- ۱۹:۳۳
اقوال زیادی بر حجیت استصحاب وجود دارد. برخی از فقها استصحاب را مطقا حجت می دانند و بعضی دیگر مثل شیخ انصاری به صورت مقید. آخوند خراسانی قائل به حجیت مطلقه استصحاب است و با بیان ادله حجیت مطلقه استصحاب، اقوال دیگر را هم رد می کند. ادله حجت مطلقه استصحاب عبارتند از:
بناء عقلا
بنای تمام عقلای عالم بر این است که بنا را بر طبق حالت قبل می گذارند و مثلا اگر کسی قبلا عاقل بود بنا را بر این می گذارند که هنوز عاقل است و دیوانه نشده یا اگر غنی بوده آلان هم غنی هست و فقیر نشده است.
اشکال: اینچنین بنائی وجود ندارد. اگر هم وجود داشته باشد با آیات و روایات دال بر پیروی نکردن به غیر علم، نهی شده است.حکم عقل
چون غالب چیزهایی که ثبوت می گیرند بقاء هم دارند لذا به حوم عقل چیزی که یقینی بوده و شک در استمرار آن داریم حکم به استمرار آن می کنیم.
اشکال: همانگونه که احتمال دارد استمرار داشته باشد احتمال دارد که استمرار نداشته باشد. (ترجیح بلا مرجح). بر فرض که ظنی حاصل شود باز هم دلیل نیست زیرا اصل اولی در ظن عدم حجیت است مگر دلیلی وجود داشته باشد.
اجماع
بعضی از فقها ادعای اجماع کرده اند.
اشکال: اجماع مدرکی است چون مبانی علما حجیت استصحاب متفاوت است (عقل، سیره عقلا، اخبار، اجماع)با توجه به اختلافات در مورد استصحاب جای تحصیل اجماع نیست.
اگر مراد از اجماع، اجماع منقول باشد اولا حجیت ندارد ثانیا اگر هم حجت باشد با وجود اختلافات ارزشی ندارد.
اخبار
عمده دلیل استصحاب اخبار و روایات هستند که روایات یک به یک آورده می شود و در مورد دلالت و سند آنها بحث می شود.
- تلخیص کفایه الاصول
- ۱۸۷۴
