سایت رسمی عباد الرحمن

امارات غیر علمیه عبارتند از ظنون معتبره مثل خبر واحد و اجماع منقول ( البته ظن معتبر طریقی نه موضوعی). در بعضی امارات مثل نص برای مجتهد علم ( قطع و یقین) پیدا می شود ولی در بعضی از امارات برای مجتهد علم به وجود نمی آید بلکه فقط ظن دارد. حال این شارع هست که باید به ظن حجیت بدهد چون ظن نه اقتضای حجیت دارد نه اقتضای عدم حجت. قبل از ورود به مبحث امارات بعضی مطالب درباره ظن باید ابتدا بیان شود:

الامر الاول ( احدها): امارات غیر علمیه نه اقضاء حجیت دارند و نه اقتضاء عدم حجت

حجیت قطع (علم) ذاتی  است و نیاز به دلیل ندارد.

عدم حجیت، ذاتی و ضروری شک است. باید حتما دلیل بر حجیت آن قائم شود.

آخوند ره: ظن نه مثل شک است که عدم حجیت آن ذاتی باشد و نه مثل قطع است که حجیت آن ذاتی باشد (نه مثل علم اجمالی است که حجیتش اقتضایی است و نه مثل علم تفصیلی که به نحو علیت تامه اقتضاء حجیت دارد)  بلکه حجیت ظن جعلی و اعطایی هست ( یا از طریق دلیل انسداد باید حجت شود یا دلیل خاص داشته باشد و در مواردی معتبر باشد نه مطلقا)

نکته: شک اگر مثلا 30 در صد احتمال باشد 70 در صد باقیمانده احتمال خلاف است. پس ممکن است آن 70 در صد احتمال خلاف حجت شود ولی آن 30 درصد نمی شود. اگر هم 50 درصد باشد رجحانی وجود ندارد پس عدم حجیت شک ذاتی آن است.