سایت رسمی عباد الرحمن

ﺷﻴﺦ ﺻﺪﻭﻕ، ﺩﺭ ﺷﻬﺮ ﻗﻢ ﺑﻪ ﺗﺤﺼﻴﻞ ﭘﺮﺩﺍﺧﺖ. ﻭﻯ ﺍﺑﺘﺪﺍ ﻧﺰﺩ ﭘﺪﺭﺵ ﺑﻪ ﻓﺮﺍﮔﺮﻓﺘﻦ ﻣﻌﺎﺭﻑ ﻣﺸﻐﻮﻝ ﺷﺪ. ﻭ ﺳﭙﺲ ﺩﺭ ﺣﻮﺯﻩ ﺩﺭﺱ ﺭﺋﻴﺲ ﻣﺤﺪّﺛﻴﻦ ﻗﻢ- ﻣﺤﻤﺪ ﺑﻦ ﺣﺴﻦ ﺑﻦ ﻭﻟﻴﺪ- ﺣﻀﻮﺭ ﻳﺎﻓﺖ، ﻭ ﺍﺯ ﺑﺮﺟﺴﺘﻪ ﺗﺮﻳﻦ ﺷﺎﮔﺮﺩﺍﻥ ﺍﻭ ﮔﺮﺩﻳﺪ. ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺍﻳﺎﻡ ﺯﻧﺪﮔﻴﺶ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺷﻬﺮ ﺭﻯ ﮔﺬﺭﺍﻧﻴﺪ.ﺷﻴﺦ ﺻﺪﻭﻕ، ﺩﺭ ﺷﻬﺮ ﺭﻯ ﺑﻪ ﻓﻌﺎﻟﻴﺘﻬﺎﻯ ﻋﻠﻤﻰ ﻭ ﺧﺪﻣﺎﺕ ﻣﺬﻫﺒﻰ ﻣﺸﻐﻮﻝ ﺑﻮﺩ. ﻭ ﺩﺭ ﺗﺮﻭﻳﺞ ﻣﺬﻫﺐ ﺣﻘّﻪ ﺗﺸﻴّﻊ ﺗﻠﺎﺵ ﻣﻰ ﻛﺮﺩ. ﻭﻯ ﺍﺯ ﻣﻜﺘﺐ ﺍﻫﻞ ﺑﻴﺖ ﻋﻠﻴﻬﻢ ﺍﻟﺴﻠﺎﻡ ﺑﺎ ﻗﻠﻢ ﻭ ﺑﻴﺎﻥ ﺩﻓﺎﻉ ﻛﺮﺩﻩ ﻭ ﺷﺒﻬﺎﺕ ﻣﻄﺮﺡ ﺷﺪﻩ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺳﺎﺣﺖ ﻣﻘﺪﺱ ﺍﻫﻞ ﺑﻴﺖ ﻋﻠﻴﻬﻢ ﺍﻟﺴﻠﺎﻡ ﺭﺍ ﭘﺎﺳﺦ ﻣﻰ ﺩﺍﺩ.

فقها و بزرگان مسلمان، شیخ صدوق را بیشتر با لقب رئیس المحدثین شناخته‌اند؛ زیرا او در شناخت احادیث، آگاه و در حفظ منابع و جمع آوری آن‌ها تلاش فراوان می‌کرده است. شیخ صدوق احادیث را به تناسب موضوعات مختلف دسته بندی و برای هر موضوع، باب جداگانه‌ای باز می‌کرد، مانند کتاب من لایحضره الفقیه یا عیون اخبار الرضا یا کتاب‌های دیگر صدوق که وی در هر یک از آن‌ها طبق اختلاف موضوعات و مزایا، باب‌های جداگانه‌ای گشوده است.(2)

ﺁﺛﺎﺭ ﻭ ﺧﺪﻣﺎﺕ ﺍﻳﻦ ﺑﺰﺭﮔﻮﺍﺭ ﺩﺭ ﺗﺮﻭﻳﺞ ﺩﻳﻦ ﻭ ﻧﺸﺮ ﺍﺧﺒﺎﺭ ﺍﻫﻞ ﺑﻴﺖ ﻋﻠﻴﻬﻢ ﺍﻟﺴﻠﺎﻡ ﻭ ﺟﻤﻊ ﺁﻭﺭﻯ ﺍﺣﺎﺩﻳﺚ ﺁﻧﻬﺎ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﺍﺳﺖ، ﻛﻪ ﺑﻌﻀﻰ ﺗﺄﻟﻴﻔﺎﺕ ﺍﻭ ﺭﺍ ﺗﺎ ﺳﻴﺼﺪ ﺟﻠﺪ ﺩﺍﻧﺴﺘﻪ ﺍﻧﺪ. ﻭ ﻛﺘﺐ ﻣﺸﻬﻮﺭ ﺍﻭ ﻋﺒﺎﺭﺗﻨﺪ ﺍﺯ: 

1- ﻛﺘﺎﺏ «ﻣﻦ ﻟﺎ ﻳﺤﻀﺮﻩ ﺍﻟﻔﻘﻴﻪ» ﻛﻪ ﺍﺯ ﻛﺘﺐ ﺍﺭﺑﻌﻪ ﺷﻴﻌﻪ ﺍﺳﺖ. ﻭ ﺩﺭ ﺑﺎﺭﻩ ﺍﺻﻮﻝ ﻭ ﻓﺮﻭﻉ ﻣﺬﻫﺐ ﺣﻘﻪ ﺍﺛﻨﺎ ﻋﺸﺮﻳﻪ ﺍﺳﺖ. 2- ﻣﺪﻳﻨﺔ ﺍﻟﻌﻠﻢ ﻛﻪ ﻛﺘﺎﺏ ﺟﺎﻣﻊ ﻭ ﺑﺰﺭﮔﻰ ﺑﻮﺩﻩ ﻭ ﺗﺎ ﺯﻣﺎﻥ ﺷﻬﻴﺪ ﺍﻭﻝ ﻣﺤﻤﺪ ﺑﻦ ﻣﻜﻰ ﻭ ﺳﻴﺪ ﺑﻦ ﻃﺎﻭﺱ ﻫﻨﻮﺯ ﻣﻮﺟﻮﺩ ﺑﻮﺩﻩ ﻭ ﺁﻧﻬﺎ ﺍﺯ ﺁﻥ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﻣﻰ ﻛﺮﺩﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﻌﺪﻫﺎ ﺍﺯ ﻣﻴﺎﻥ ﺭﻓﺘﻪ ﺍﺳﺖ. 3- ﻋﻠﻞ ﺍﻟﺸﺮﺍﺋﻊ 4- ﺍﻟﻤﻘﻨﻊ ﺩﺭ ﻓﻘﻪ 5- ﺧﺼﺎﻝ 6- ﻣﺠﺎﻟﺲ ﻳﺎ ﺍﻣﺎﻟﻰ 7- ﻋﻴﻮﻥ ﺍﺧﺒﺎﺭ ﺍﻟﺮﺿﺎ ﻋﻠﻴﻪ ﺍﻟﺴﻠﺎﻡ 8- ﺇﻛﻤﺎﻝ ﺍﻟﺪﻳﻦ ﻭ ﺍﺗﻤﺎﻡ ﺍﻟﻨﻌﻤﻪ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺍﻣﺮ ﺍﻣﺎﻡ ﺯﻣﺎﻥ ﺍﺭﻭﺍﺣﻨﺎ ﻓﺪﺍﻩ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ. ﻭ ﺻﺪﻫﺎ ﻛﺘﺎﺏ ﺩﻳﮕﺮ ﻛﻪ ﺍﻏﻠﺐ ﺁﻧﻬﺎ ﺍﺯ ﺑﻴﻦ ﺭﻓﺘﻪ ﺍﻧﺪ. 

وفات شیخ صدوق

سرانجام شیخ صدوق این عالم بزرگوار پس از گذشت هفتاد و چند سال از عمر شریف و پربرکتش در سال 381 ه.ق دعوت حق را لبیک گفت و در شهرری دیده از جهان فرو بست. پیکر پاکش در میان غم و اندوه مردمان در نزدیکی مرقد مطهر حضرت عبدالعظیم مدفون گردید.

امروزه آرامگاهش به نام ابن بابویه در شهرری مشهور و قبر منورش زیارتگاه مسلمانان و محل استجابت دعای مؤمنان است.(2)

منبع مطلب: 

1: گلچین صدوق ، حکایات و روایات برگزیده کتاب 'من لا یحضره الفقیه' شیخ صدوق 

2: سایت تبیان