- يكشنبه ۲۱ آبان ۹۶
- ۱۱:۲۰
دومین ویژگی عباد الرحمن، صفت مدارا کردن با مردم و اعراض از جاهلان است. خداوند می فرماید: وَ إِذَا خَاطَبَهُمُ الْجَاهِلُونَ قَالُوا سَلَاماً [۱] و هنگامى که جاهلان آنها را مخاطب سازند (و سخنان نابخردانه گویند) به آنها سلام مى گویند (و با بى اعتنایى و بزرگوارى مى گذرند).
اولین سوالی که به ذهن می رسد این است که چرا خداوند به جای برخورد صرفا مسالمت آمیز، دعوت به هدایت و تعلیم افراد جاهل نمی کند؟
پاسخ این است که این افراد، جاهل به گناه و معصیت خود نیستند چون خداوند دستور داده است کسی که جاهل هست را باید تعلیم داد و جهل او را برطرف کرد ( چه در جاهل بودنش مقصر باشد و به خاطر تنبلی و سهل انگاری جاهل مانده باشد و چه مقصر نباشد بلکه به خاطر دسترسی نداشتن به عالم یا غفلت جاهل مانده است). این افراد حق را می شناسند و عمدا به آن عمل نمی کنند. در واقع هر کسی که آخرت خود را به دنیای زود گذر بفروشد و برای خود آتش فراهم کند جاهل است.
خداوند می فرماید: وقتی این افراد تو را مخاطب قرار می دهند و جملات نابخردانه می گویند از کوره بیرون نرو و عصبانی نشو بلکه با آنها مدارا کن و با بی اعتنایی و بزرگواری از کنار آنها عبور کن.
در آیات دیگری از قرآن کریم هم در مورد مدارا با مردم صحبت به میان آمده است. در آیه شریفه ۱۹۹ سوره اعراف مى خوانیم:
خُذِ الْعَفْوَ وَأْمُرْ بِالْعُرْفِ وَ أَعْرِضْ عَنِ الْجَاهِلِینَ
(به هر حال) با آنها مدارا کن و عذرشان را بپذیر، و به نیکى‌ها دعوت نما، و از جاهلان روى بگردان (و با آنها ستیزه مکن)!
خداوند در آیه ۷۲ همین سوره فرقان می فرماید:
«وَ إِذَا مَرُّوا بِاللَّغْوِ مَرُّوا کِرَاماً»
عباد الرحمن هنگامی با لغو برخورد می کنند بزرگوارنه از آن عبور می کنند.
در روایتی از پیامبر صلی الله علیه و آله هم می خوانیم:
أَعْقَلُ النَّاسِ أَشَدُّهُمْ مُدَارَاةً لِلنَّاسِ [۲]
عاقلترین مردم کسى است که بیش از همه با مردم مدارا کند.
---------------
[۱]: سوره فرقان، آیه ۶۳.
[۲]: سفینة البحار، جلد ۳، صفحه ۳.
والاترین بندگان: شرح و تفسیر ایات عبادالرحمن - صفحه۸۰
- ۲۴۷۶
